Konut piyasası her geçen gün büyümeye devam ediyor. 2008’de patlak veren kriz de bile çok fazla hız kesmeyen bu yükseliş konut kredisindeki sürekli artan rakamlarla da kendini gösteriyor
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre 2007 yılının son çeyreğinden 2010 yılının ikinci çeyreğine kadar geçen süre içerisinde kullandırılan konut kredisi miktarı 32,2 milyar TL’den 51,9 milyar TL’ye çıktı. Aynı dönemdeki artış oranı yüzde 61 oldu.
Aynı dönemde il bazında kullandırılan konut kredisi miktarları ve artış oranları incelendiğinde, Kocaeli ilindeki %99’luk artışın Adana, Ankara, Antalya, Bursa, İstanbul ve İzmir illerine kıyasla daha yüksek olduğu görülüyor. İstanbul ilinde ise artış oranı %53 ile diğer illere kıyasla daha düşük oranda gerçekleşti.
Kullandırılan konut kredisi miktarı (Bin TL)
2007 4Ç | 2010 1Ç | Artış Oranı | Sıralama | |
ADANA | 649,079 | 1,149,232 | 77% | 3 |
ANKARA | 4,399,335 | 7,123,330 | 62% | 5 |
ANTALYA | 1,066,024 | 1,821,658 | 71% | 4 |
BURSA | 853,703 | 1,517,007 | 78% | 2 |
İSTANBUL | 12,574,405 | 19,200,536 | 53% | 7 |
İZMİR | 2,503,247 | 3,915,649 | 56% | 6 |
KOCAELİ | 613,002 | 1,220,257 | 99% | 1 |
Kaynak: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu
En yüksek artış Kocaeli’nde
İl bazında konut kredilerinin hacmindeki artış oranları, benzer şekilde, REIDIN.com Konut Satın Alma Gücü Endeksi’nde de gözleniyor. Endeks değerleri incelendiğinde Kocaeli ilinin endeks değerinin (Temmuz 2010 Endeks Değeri: 211) diğer illere kıyasla daha yüksek olduğu ve bu bölgede yaşayan hane halkının 10 yıl vadeli konut kredisi kullanarak konut satın almasının mümkün olduğu söylenebilir.
Konut satın alma gücü endeksi (10 yıl vadeli konut kredisi için)
Adana | Ankara | Antalya | Bursa | İstanbul | İzmir | Kocaeli | |
Oca.10 | 129 | 111 | 83 | 92 | 72 | 87 | 206 |
Şub.10 | 131 | 112 | 85 | 92 | 73 | 89 | 207 |
Mar.10 | 132 | 113 | 86 | 93 | 73 | 90 | 210 |
Nis.10 | 132 | 113 | 87 | 93 | 73 | 92 | 209 |
May.10 | 132 | 113 | 86 | 94 | 73 | 95 | 209 |
Haz.10 | 131 | 113 | 85 | 93 | 72 | 93 | 209 |
Tem.10 | 131 | 114 | 86 | 95 | 73 | 94 | 211 |
Sıralama | 2 | 3 | 5 | 6 | 7 | 4 | 1 |
Kaynak: Reidin
Vade uzarsa kullanıcı yelpazesi genişliyor
Konut kredilerinde vadenin uzaması ya da faiz oranlarının mevcut değerlerini koruması durumunda, İstanbul dışında kalan şehirlerde konut satın alma gücü 100 endeks değerini aşabiliyor.
İstanbul’da ise satılık konutlardaki metrekare fiyatlarının diğer şehirlere kıyasla daha yüksek olması ve hane halkı gelirlerindeki yetersizlikler konut alımında zorluklarla karşılaşmasına neden oluyor.
İstanbul’da hane halkının konut kredisine talep gösterebilmesi anlamında kredi vadelerinin mevcut faiz oranında (aylık %0,92) en az 25 yıl (300 AY) olması önemli. Diğer örnek alternatif ise, faiz oranlarını aylık %0,73’e düşürüp vadeyi 15 yıl (180 ay) olarak kredi yapılarını kurgulamak. Ancak bu gibi durumlarda İstanbul’da yaşayan hane halkı konut alımında kredi kullanımına yoğun bir şekilde yönelebilir.
İstanbul’a ve diğer illere ilişkin baz değerin farklı alternatifler altında aşıldığı noktalar şöyle:
Mevcut konut kredisi faiz oranı ve farklı vade açısından
Ortalama
Konut Fiyatı |
Konut Kredisi
Aylık Faiz Oranı |
Aylık Taksit
Ödeme Gücü |
Konut Kredi
Vadesi |
|
Adana | 98,505 TL | 0.92% | 1,320 TL | 79 AY |
Ankara | 100,560 TL | 0.92% | 1,171 TL | 98 AY |
Antalya | 98,280 TL | 0.92% | 868 TL | 166 AY |
Bursa | 109,080 TL | 0.92% | 1,061 TL | 135 AY |
İstanbul | 151,440 TL | 0.92% | 1,116 TL | 300 AY |
İzmir | 127,200 TL | 0.92% | 1,228 TL | 137 AY |
Kocaeli | 102,720 TL | 0.92% | 2,220 TL | 42 AY |
Kaynak: REIDIN.com
Farklı konut kredisi faiz oranı ve farklı vade açısından
Ortalama
Konut Fiyatı |
Konut Kredisi
Aylık Faiz Oranı |
Aylık Taksit
Ödeme Gücü |
Konut Kredi
Vadesi |
|
Adana | 98,505 TL | 0.74% | 1,327 TL | 72 AY |
Ankara | 100,560 TL | 0.65% | 1,168 TL | 84 AY |
Antalya | 98,280 TL | 0.80% | 864 TL | 144 AY |
Bursa | 109,080 TL | 0.80% | 1,063 TL | 120 AY |
İstanbul | 151,440 TL | 0.71% | 1,116 TL | 180 AY |
İzmir | 127,200 TL | 0.78% | 1,227 TL | 120 AY |
Kocaeli | 102,720 TL | 0.72% | 1,319 TL | 72 AY |
Kaynak: REIDIN.com
İstanbul Üniversitesi/İşletme Fakültesi Finans Anabilim Dalı Öğretim Üyesi/Dr. Ali HEPŞEN