Ankara’nın belki de en uzun soluklu ‘kıyak kooperatif vakası’nın orman alanında başlayan öyküsü, değeri 100 milyon TL’yi aşan ‘Lotus Çayyolu’nda sona erdi.
TÜRKİYE’de her siyasi görüşe mensup ‘önemli kişi’lerinin buluştuğu belki de tek kooperatif olan Gezgin Yapı Kooperatifi’nin ‘rant hırsı’ ile 1992’de başlayan öyküsünde, ‘mutlu son’ geldi. Kooperatif üyelerinin “yarı üsülü” müteahhite verdikleri arsada yükselen lüks sitedeki evlerin satış tutarı 100 milyon TL’yi aşıyor. Site ismini, ender bulunan bir çiçekten alıyor: Lotus..
İlk talebe ret
Milli Emlak Genel Müdürlüğü, 1988’de ağaçlandırılması kaydıyla Orman Bakanlığı’na tahsis ettiği 433 bin 800 metrekare araziden 90 bin metrekaresini (bugün Çayyolu’nda bulunan Ali Rıza Bey Ormanı) konut arsası yapmak üzere geri almak için 1991 ve 1992’de iki kez girişimde bulundu. Ancak Büyükşehir Belediyesi, talepleri reddetti.
Israrından vazgeçmeyen Milli Emlak, imar planında değişiklik yapılmış gibi işlem yürüttü ve tahsisini kaldırdığı 90 bin metrekarelik araziyi 24 Kasım 1996’da 190 milyara sattı. Arsa Ofisi de bir ihale ile aldığı arsayı 30 Aralık 1996’da satışa çıkardı. Ancak Sayıştay, mülkiyet devrinin 12 Şubat 1997’de gerçekleştiğini yani arsanın devir işleminden önce ihaleye çıkarıldığını belirledi.
Rekabeti ihlal
Gezgin Yapı Kooperatifi’nin 18 yıllık öyküsünün ilk yılları, Sayıştay Başkanlığı’nın 18 Ağustos 2001 tarihli raporunda şöyle özetleniyor:
‘Kapalı teklif usulü ile yapılan ihaleye yalnızca S.S. Ankara Gezgin Yapı Kooperatifi katılmış, ihaleyi 281 milyar lira bedelle almıştır. İhale şartnamesine 290 ya da yukarı sayıda üyesi bulunan kooperatiflerin ihaleye girebileceği şeklinde bir sınırlayıcı hüküm konularak, rekabetin sağlanması ilkesi ihlal edilmiştir. İhale şartnamesinde adeta, 292 üyeli SS Ankara Gezgin Yapı Kooperatifi tarif edilmiştir. 13 Şubat 1997’de ise (mülkiyet devri gerçekleştikten bir gün sonra) Yenimahalle Tapu Sicil Müdürlüğü’nde yapılan resmi senetle söz konusu yerin mülkiyeti SS Ankara Gezgin Konut Yapı Kooperatifi’ne geçmiştir.’
Özel yasa çıktı
İncelemeler sürerken, Orman Bakanlığı’nın Milli Emlak, Arsa Ofisi ve Ankara Belediye’sine karşı açtığı dava da devam etti. Uzun süren hukuk mücadelesinden sonra dosya 12 Aralık’ta Yargıtay Genel Kurulu’nda karara bağlandı. Yargıtay, ‘Arazi; ağaçlandırma sahasıdır’ diyerek, kararı kesinleştirdi.
Kooperatifin arsa tapuları iptal edilmesinin ardından, TBMM’de yapılan bir yasal düzenleme ile “Arsaları yargı yolu ile iptal edilen kooperatiflere, devlet tarafından tazminat ödenmesi” kuralı getirildi.
Böylece Gezginler Yapı Kooperatifi üyelerine o dönemde yüklü tazminat ödendi.
Yeniden sahneye
Gezgin Yapı Kooperati, devletten tazminat alınmasının ardından kendini feshetmek yerine, kurumsal varlığını sürdürdü. 2005 yılına gelindiğinde, kooperatif Dodurga Köyü civarında ‘beş para etmez’ denilebilecek bir arsayı satın aldı. Gezgin’in öyküsündeki tuhaflıklardan birisi de bu anda ortaya çıktı. Aldıkları arsa yeşil alan çıktı. AKP’li Yenimahalle Belediyesi döneminde bu değersiz alan imar düzenlemeleri ile kuşbakışı 4.5 kilometre kaydırıldı ve Çayyolu’nun en değerli bölgesine konduruldu.
Gelinen son noktada, Gezgin Yapı Kooperatifi’nin Park Caddesi’nin yanıbaşındaki 30 bin metrekarelik arsa, müteahhite yarı usulü verildi ve son derece lüks bir site yükselmeye başladı.
Yapımı halen devam eden lüks site ‘Lotus’ adını taşıyor ve şatış bedeli şimdiden 100 milyon TL’yi aşıyor.
Hürriyet